Het begin van Thorn start met het stichten van een familieklooster door Graaf Ansfried en zijn vrouw Hereswind. Hun dochter Benedicta stelden ze aan als de eerste Abdis. De stichting en bouw van het klooster en de Abdijkerk vond plaats tussen 985 en 995.
Thorn is een wereldlijk Stift (Klooster). Kloosterlingen mochten zelf hun bezit beheren, contact houden met hun familie en uit het klooster treden als zich een huwelijkskandidaat meldde. Het aantal stiftdames in ons klooster lag tussen de 10 en 20. Ze hadden een enorm verspreid bezit aan land in Thorn, Landgraaf, het Duitse Ȕbach-Palenberg, het Belgische Maasmechelen en gebieden tussen Geertruidenberg en Baarle-Hertog. Alles wat een klooster nodig had werd hier verbouwd met behulp van lijfeigenen. Om de Abdis te assisteren nam ze Kanunniken (priesters) aan. Zij verzorgden de religieuze plechtigheden, gaven leiding aan het personeel en hielpen de Abdis bij het besturen van het Stift.
Vanaf de 13de eeuw mochten alleen zeer hoog adellijke dames wonen in dit Klooster. Ze hadden een eigen woning, maar sliepen in het klooster.
Tussen de 14de en 18de eeuw werden veel huizen van kanunniken- en kanunnikessen verbouwd, vergroot en verfraaid. Om de sporen van deze verbouw te verbergen werden de woningen uiteindelijk witgekalkt. Een wit pand straalde ook een bepaalde status uit.
Onder het bewind van Keizer Karel V en zijn opvolger Ferdinand werd Thorn vanaf 1586 een klein Vorstendom. De Abdis werd Rijksvorstin en het Vorstendom met 4000 inwoners speelde af en toe een belangrijke rol in de Europese politiek.
Tot de bezetting van Thorn door de Fransen in 1794 leefden de Abdissen en bevolking van Thorn in vrede en welvaart samen. Vele gebouwen van het Stift werden tussen 1806 en 1810 gesloopt en de parochiekerk (waar nu het Kerkhof is) werd in 1814 afgebroken. De kerk van het Stift "De Abdijkerk" werd gespaard.
De eerste helft van de 19de eeuw had een kwart van de bevolking armenzorg nodig. Vele mannen vertrokken naar het Ruhrgebied in Duitsland voor werk en dochters werden als huishoudster ingezet bij de rijke madammen in Antwerpen.
Na de 1ste Wereldoorlog kwam de mijnbouw in Limburg op gang en gingen busladingen Thorner mannen werken in bijvoorbeeld Staatsmijn Maurits in Geleen.
Vanaf 1952 stond Thorn geregeld in de belangstelling omdat journalisten over ons mooie, unieke “stadje” gingen schrijven. Met behulp van de Burgemeester, allerlei instanties, bevolking en ondernemers werden wel 100 monumenten opgeknapt. Vele dagtoeristen kwamen Thorn bezichtigen. Uiteindelijk was de restauratie van het oude centrum in 1985 gereed.
Voor rondleidingen:
VVV Thorn, Wijngaard 14, 6017 AG Thorn,
Telefoon: +31(0)475 561 085 www.vvvmiddenlimburg.nl
Toertje Thorn Gidsenteam, Molenweg 1a, 6017 BM Thorn,
Telefoon: +31(0)620838458 www.toertjethorn.nl